การดูแลขนสุนัข ให้สุขภาพดี เป็นสิ่งที่ต้องเรียนรู้และทำความเข้าใจพอสมควร โดยเฉพาะเรื่องการดูแลขนให้นุ่มสวย ลูบหรือจับแล้วไม่สากมือ ไม่มีเห็บเหา ขนไม่ร่วงและไม่เป็นแผล สามารถศึกษารายละเอียดเกี่ยวกับการดูแลขน การบำรุง และอาบน้ำให้สุนัขอย่างครบถ้วน ซึ่งสามารถทำเองได้ง่ายๆ การดูแลขนสุนัขจะทำให้สุนัขมีขนที่สะอาดเงางามและสุขภาพดี
การดูแลขนสุนัข ทุกสายพันธุ์
การดูแลขนสุนัข ขอน้องหมาแต่ละสายพันธุ์จะมีลักษณะขนที่แตกต่างกัน เช่น บางสายพันธุ์อาจจะมีขนสั้น บางสายพันธุ์จะมีขนยาว หรือมีขนหยิก และสีของขนก็แตกต่างกันไป ผู้เลี้ยงจึงจำเป็นที่จะต้องดูแลน้องหมาตามลักษณะผิวหนัง สภาพเส้นขน และสีของขนของน้องหมาแต่ละตัวเพื่อน้องหมาจะได้มีสุขภาพขนที่สวยและมีสุขภาพดี
เทคนิคการดูแลสุขภาพผิวหนังและการดูแลขนสุนัข โดยการที่จะดูแลสุขภาพผิวหนังและเส้นขนของน้องหมา จำเป็นต้องใช้อุปกรณ์ต่างๆ มาเป็นตัวช่วย ซึ่งสามารถแบ่งอุปกรณ์ต่างๆ ที่ต้องใช้ในการดูแลขนของน้องหมาออกมาได้ 3 ข้อหลักๆ ได้แก่ แปรงสำหรับสุนัข แชมพู และผลิตภัณฑ์บำรุงขนสุนัข ซึ่งแยกย่อยออกมาได้ดังนี้
แปรงสำหรับสุนัข
- แปรงขนหมู (Bristle Brush)
ปัจจุบันแปรงสำหรับสุนัขที่วางขายตามท้องตลาดมีให้เลือกหลากหลายชนิด เราจึงควรเลือกใช้ตามลักษณะชนิดขนของสุนัขที่เราเลี้ยง อย่างแปรงที่เหมาะกับการดูแลขนสุนัขพันธุ์ขนสั้นจนถึงขนเตียน เช่น สุนัขสายพันธุ์ชิวาวา, ปั๊ก, บีเกิ้ล, ดัชชุน, ร็อตไวเลอร์ ฯลฯ ก็คือ แปรงขนหมู (Bristle Brush) เพราะแปรงชนิดนี้มีลักษณะเรียงเส้นแน่นติดกันเป็นแถวทึบจึงสามารถช่วยสางขนเก่า ฝุ่น รวมสิ่งสกปรกต่างๆ ที่อยู่บนตัวน้องหมาออกมาได้อย่างหมดจด และยังช่วยกระตุ้นต่อมน้ำมันใต้ผิวหนังของสุนัขให้ผลิตออกมาเคลือเส้นขนให้ดูเงางามสุขภาพดี นอกจากนี้ แปรงขนหมู ยังสามารถใช้แปรงบริเวณใบหน้าและส่วนอุ้งเท้าของสุนัขได้โดยไม่ทำให้น้องหมาเจ็บอีกด้วย
- แปรงขนลวด (Slicker Brush)
แปรงขนลวด หรือ สลิคเกอร์ (Slicker Brush) เป็นแปรงที่เหมาะสำหรับการดูแลขนสุนัขพันธุ์ที่มีขนหยิกฟู และสุนัขที่มีขนพันกัน เช่น พูเดิ้ล บิชองฟิเซ่ ปอมเมอเรเนียน ฯลฯ โดยแปรงจะมีรูปร่างเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้าหลากหลายขนาด มีด้ามจับอยู่บริเวณกึ่งกลาง เส้นขนของแปรงมักเป็นสแตนเลสปลายมลที่จะยึดเกาะอยู่กับแป้นยางที่มีความยืดหยุ่นจึงช่วยป้องกันการขีดข่วนผิวหนังที่บอบบางของสุนัขได้เป็นอย่างดี
สำหรับแปรงขนลวดนี้ จะมีหน้าที่ช่วยสางขนบริเวณที่พันกันให้คลายออก และช่วยกำจัดเส้นขนที่ตายแล้วออกไป ซึ่งผู้เลี้ยงที่มีน้องหมาที่ขนพันกันได้ง่ายจึงควรมีแปรงขนลวดนี้ติดไว้ในบ้านเพราะจะเป็นตัวช่วยในการดูแลขนสุนัขที่พันกันในน้องหมาได้เป็นอย่างดีเลย
- แปรงหมุด (Pin Brush)
แปรงหมุด (Pin Brush) เป็นแปรงที่เหมาะสำหรับการดูแลขนสุนัขที่มีขนสั้นถึงขนยาวปานกลางหรือสุนัขที่มีขนสองชั้น ขนหยิก เช่น อัลเซเชียน, โกลเดนรีทรีฟเวอร์, ชิสุ, มอลทีส, คอลลี่ ฯลฯ ตัวแปรงจะเป็นรูปวงรี มีด้ามจับ ผลิตจากวัสดุที่ทำจากไม้หรือพลาสติก ขนแปรงจะมีลักษณะเป็นเข็มโลหะ (ควรทำจากสเตนเลส เพราะจะไม่ทำให้เกิดไฟฟ้าสถิต และทนทานไม่เป็นสนิม) ยื่นยาวออกมาเท่ากันและยึดเกาะอยู่บนแป้นยางที่มีความยืดหยุ่น ส่วนปลายของแปรงมักจะมีลักษณะมน จึงทำให้ไม่เกี่ยวรั้งขนชั้นในและไม่ทำให้สุนัขเจ็บ
สำหรับ แปรงหมุด เป็นแปรงที่เหมาะกับการดูแลขนสุนัขเป็นประจำทุกวันในสภาพขนของสุนัขที่เป็นปกติ ไม่พันกันหรือเป็นสังกะตัง ซึ่งตัวขนแปรงที่มีหมุดจะช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบประสาทและทำให้ไขมันใต้ผิวหนังของสุนัขออกมาเคลือเส้นขนให้เงางามดูสุขภาพดี
- แปรงผสม 2 ด้าน (Combo Brush)
แปรงผสม 2 ด้าน (Combo Brush) เป็นแปรงที่เหมาะสำหรับการดูแลขนสุนัขขนสั้นจนถึงสุนัขที่มีขนยาวปานกลาง มีประโยชน์ในหนึ่งเดียวคือ มีหัวแปรง 2 ด้าน มีด้ามจับแบบยาว โดยด้านหนึ่งของแปรงจะเป็นแปรงขนหมูเพื่อใช้กำจัดขนเก่าที่หลุดร่วงออกไป ส่วนหัวแปรงอีกด้านหนึ่งจะมีลักษณะเป็นแปรงหมุดซึ่งจะช่วยนวดผิวหนังบริเวณโคนเส้นขน กระตุ้นให้เลือดไหลเวียนได้สะดวก ทำให้ขนแข็งแรงไม่ขาดหลุดร่วงง่าย เรียกได้ว่า เป็นแปรงที่มากฟังก์ชั่นในหนึ่งเดียว 2in1 จริงๆ
- หวีโลหะ
หวีโลหะ (Metal Comb) เป็นหวีที่มีทั้งชนิดแสตนเลสหรือเคลือบวัสดุอื่นๆ เพื่อลดการเกิดไฟฟ้าสถิต นิยมใช้แบบมีซี่ถี่กับซี่ห่างในชิ้นเดียวกัน มีหลากหลายขนาดตามขนาดตัวของสุนัข ใช้สำหรับสางและแบ่งขน เหมาะสำหรับการดูแลขนสุนัขที่มีขนยาวปานกลางถึงยาวมาก เราสามารถใช้หวีโลหะร่วมกับแปรงชนิดอื่นๆ เพื่อใช้เช็คขนดูว่ามีขนตรงส่วนไหนยังพันกันหรือเป็นสังกะตังอยู่หรือไม่
ข้อสำคัญที่ไม่ควรมองข้ามก่อนเริ่มแปรงขนให้น้องหมา คือ การทำความสะอาดแปรงด้วยสเปรย์ฆ่าเชื้อโรคที่ผลิตมาเพื่อฆ่าเชื้อในอุปกรณ์กรูมมิ่งโดยเฉพาะ โดยฉีดพ่นที่แปรงทุกครั้งก่อนและหลังใช้งานทุกครั้ง และไม่ควรละเลยการทำความสะอาดแปรงเพราะหากปล่อยทิ้งไว้จนสกปรกแปรงก็อาจจะเป็นแหล่งสะสมเชื้อโรคอย่างดี
แชมพูสำหรับสุนัข
เนื่องจากตลาดสินค้าสำหรับสุนัขทั้งผลิตภัณฑ์ดูแลสุนัข อาหาร เสื้อผ้า ฯ ได้ขยายตัวเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว จึงทำให้บริษัทต่างๆ ทั่วโลกผลิตสินค้าสำหรับสุนัขออกมาตอบโจทย์ให้เหล่าคนรักสุนัขที่ต้องการการดูแลขนสุนัข ซึ่งหนึ่งในนั้นก็คือ แชมพูสำหรับสุนัขหลากหลายสูตรที่ถูกผลิตขึ้นให้ตรงกับลักษณะผิวหนังและเส้นขนสุนัขเพื่อทำให้การดูแลขนสุนัขสวยสุขภาพดี สามารถแบ่งแชมพูได้ 2 แบบ คือ แชมพูตามลักษณะผิวหนังและเส้นขน แชมพูสำหรับสุนัขที่มีขนสีต่างๆ ดังนี้
- แชมพูตามลักษณะผิวหนังและเส้นขน
– แชมพูสำหรับผิวหนังและขนบอบบาง/ลูกสุนัข เหมาะกับการใช้ในอาบน้ำลูกสุนัขที่มีอายุ 2 เดือนขึ้นไป ซึ่งส่วนมากจะให้ความชุ่มชื่น ไม่ระคายเคืองกับดวงตาของลูกสุนัข และไม่มีสารตกค้าง
– แชมพูสำหรับเส้นขนธรรมดา เป็นแชมพูที่ผลิตมาให้เหมาะกับสภาพผิวหนังของสุนัขทั่วไปที่มีเส้นขนธรรมดา ไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้ หรือระคายเคืองกับสุนัข โดยอาจจะมีการเติมกลิ่นและสีเพื่อความน่าใช้มากยิ่งขึ้น
– แชมพูสำหรับสุนัขขนแห้ง/ผิวหนังมีปัญหา ส่วนมากจะเป็นแชมพูที่มีส่วนผสมของครีมนวดที่ช่วยบำรุง ฟื้นฟูให้เส้นขนของสุนัขกลับมาเงาและนุ่มสลวย
– แชมพูสำหรับสุนัขเส้นขนยาว เป็นแชมพูที่เหมาะกับสุนัขสายพันธุ์ขนยาว ซึ่งจะมีส่วนผสมของครีมนวดในปริมาณมากกว่าปกติ เพื่อช่วยไม่ให้ขนพันกันหลังอาบน้ำเสร็จ
– แชมพูสำหรับสุนัขขนสั้น เป็นแชมพูที่เหมาะกับสุนัขพันธุ์ขนสั้น โดยแชมพูจะมีส่วนผสมของครีมนวดอยู่แต่ไม่มากเท่ากับแชมพูสุนัขขนยาว และจะมีความลื่นเพียงเล็กน้อยเท่านั้น
– แชมพูสำหรับสุนัขเป็นโรคผิวหนัง จะเป็นแชมพูที่มีส่วนผสมของยา ที่ใช้ในการรักษาโรคผิวหนังที่เกิดจากเชื้อรา เห็บ, หมัด, ไร รวมทั้งโรคขี้เรื้อน ไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้หรือระคายเคืองผิวหนัง ปราศจากน้ำหอม ซึ่งสัตวแพทย์จะเป็นผู้จ่ายแชมพูชนิดนี้ให้กับเจ้าของไปใช้ในการดูแลขนสุนัข
– แชมพูระงับกลิ่นตัว ส่วนมากจะเป็นแชมพูที่สกัดมาจากสมุนไพรที่มีฤทธิ์ช่วยลดกลิ่นตัวแรงอันไม่ พึงประสงค์ในสุนัข ซึ่งนิยมใช้เป็นอย่างมากในสุนัขสายพันธุ์ที่มีรอยพับย่น อย่าง ปั๊ก เฟรนช์บูลด็อก อิงลิชบูลด็อก ฯ ซึ่งจะช่วยลดกลิ่นตัวได้แต่ไม่ถึงกับหมดไปเลยทีเดียว จึงอาจต้องใช้วิธีอื่นในการกำจัดและลดปัญหากลิ่นตัวร่วมด้วย และยังช่วยปรับสภาพเส้นขนให้นุ่มนวลขึ้น ช่วยคงความสมดุลของน้ำหล่อเลี้ยงตามธรรมชาติ มีค่าเป็นกลางไม่เป็นกรด-ด่าง จึงปลอดภัยต่อเจ้าของและสุนัข ซึ่งจะใช้ฟอกทั่วตัวสุนัขและปล่อยทิ้งไว้ประมาณ 2-3นาที ก่อนล้างออกด้วยน้ำสะอาด
- แชมพูสำหรับสุนัขที่มีขนสีต่างๆ
แชมพูสำหรับสุนัขที่มีสีขนต่างๆ เป็นแชมพูที่ผลิตขึ้นเพื่อต้องการดูแลขนสุนัขและรักษาสีขนเดิมของขนสุนัขเอาไว้ จะมีการใส่เม็ดสีต่างๆ ลงไปในแชมพู เพื่อให้สีขนของสุนัขชัดเจนและดูสุขภาพดีมากขึ้น ซึ่งแชมพูเฉพาะสีขนสำหรับสุนัขที่เป็นที่นิยมในปัจจุบัน ได้แก่
– แชมพูสำหรับสุนัขขนสีขาว เป็นแชมพูที่เหมาะสำหรับการดูแลขนสุนัขที่มีเส้นขนสีขาวให้มีสีขนขาวขึ้น และช่วยเรื่องการลดปัญหาคราบเหลือง (ไม่ควรใช้แชมพูสำหรับสุนัขขนสีขาวอาบให้สุนัขขนสีอื่นเพราะจะทำให้สีขนซีด จางได้)
– แชมพูสำหรับสุนัขขนสีดำ ใช้สำหรับการดูแลขนสุนัขเส้นขนสีดำ เพื่อคงสภาพของสีดำเอาไว้ ไม่ให้สีขนจางหรืออ่อนลงไปจากเดิม พร้อมผสมสารบำรุงทำให้ผิวหนังมีความชุ่มชื้นและมีประกายเงางาม
– แชมพูสำหรับสุนัขขนสีน้ำตาล/แดง เป็นแชมพูที่ใช้สำหรับการดูแลขนสุนัขที่มีขนสีน้ำตาลแดง น้ำตาลเข้ม และสีครีม เพื่อคงสีขนและปรับสภาพสีขนที่ชัดเจนเอาไว้ และมีโปรวิตามินต่างๆ ที่ช่วยสร้างความเงางามของขนจากรากเพื่อคุณภาพที่ดีของสีขน
ผลิตภัณฑ์บำรุงขนสุนัขอื่นๆ
- ครีมนวด/คอนดิชันเนอร์
ครีมนวด หรือคอนดิชันเนอร์ เป็นผลิตภัณฑ์ที่ได้รับความนิยมเป็นอันดับต้นๆ ในการดูแลขนสุนัข ทั้งในสุนัขขนสั้นและขนยาวเพราะมีคุณสมบัติช่วยเพิ่มความชุ่มชื้น ปรับสภาพขนให้นุ่มสลวย และไม่หยาบกร้าน มักอยู่ในรูปเนื้อครีมข้น มีกลิ่นหอม สำหรับการใช้ครีมนวดจะใช้หมักตัวสุนัขประมาณ 2-3 นาที หลังจากฟอกและล้างแชมพูเสร็จในขั้นตอนแรก
- สเปรย์เพิ่มประกายเส้นขน
สเปรย์เพิ่มประกายเส้นขนสำหรับสุนัข เป็นผลิตภัณฑ์ที่นิยมใช้ในการดูแลขนสุนัขขนยาวที่ต้องการให้มีขนสวยเงางามเป็นประกาย ทิ้งตัวสลวย ซึ่งโดยส่วนมากจะมีส่วนผสมจากธรรมชาติต่างๆ เช่น สารสกัดจากน้ำมันมะกอก ช่วยบำรุงผิว บำรุงเส้นขนให้เงางามเป็นประกาย สารสกัดจากเปลือกสน จะช่วยกระตุ้นต่อมไขมันให้สร้างน้ำมันออกมาเคลือบเส้นขนได้มากขึ้น ต่อต้านอนุมูลอิสระ ทำให้ผิวหนังมีสุขภาพสมบูรณ์ รวมถึงสารสกัดจากว่านหางจระเข้ ที่ช่วยต้านการอักเสบและฆ่าเชื้อรา แบคทีเรีย และยีสต์ จะใช้พ่นบนตัวสุนัขหลังการอาบน้ำ โดยไม่ต้องล้างออก
- สเปรย์ป้องกันขนพันกัน
สเปรย์ป้องกันขนพันกัน เป็นสเปรย์ที่นิยมใช้การดูแลขนสุนัขขนยาว มีขนฟูและขนหยิก สเปรย์จะมีคุณสมบัติช่วยป้องกันไม่ให้ขนพันกัน ขนเป็นมัน นิ่มสลวย เงางามมีความลื่นทำให้หวีเข้ารูปทรงได้ง่าย โดยจะใช้สเปรย์พ่นระยะห่างประมาณ 6 นิ้ว เฉพาะบริเวณลำตัวและขาของสุนัขที่มีขนยาว เว้นส่วนของใบหน้า ดวงตาสุนัข แล้วจึงค่อยๆ ใช้หวีโลหะหวีจัดทรงเส้นขนเบาๆ โดยไม่ต้องลางออก
- น้ำหอมสำหรับสุนัข
น้ำหอมสำหรับสุนัข เป็นผลิตภัณฑ์ที่ได้รับความนิยมในผู้เลี้ยงยุคปัจจุบันเป็นอย่างมาก เพราะเจ้าของสุนัขต้องการให้สุนัขมีกลิ่นตัวที่หอม น่าสัมผัส และเป็นสเน่ห์ของสุนัขเวลาออกไปเที่ยวนอกบ้าน การมีกลิ่นหอมจะทำให้สุนัขเป็นที่รักแก่ผู้พบเห็นและไม่เป็นที่รังเกียจ
สำหรับน้ำหอมสุนัข จะมีหลากหลายยี่ห้อ หลายกลิ่นขึ้นอยู่กับความชอบของเจ้าของ น้ำหอมสำหรับสุนัขส่วนมากจะมีส่วนผสมแอลกอฮอล์เพียงเล็กน้อย ไม่คายเคืองต่อผิวที่บอบบางและแพ้ง่ายของสุนัข และจะมีกลิ่นติดทนนานได้ประมาณ 1 สัปดาห์เลย
- แป้งขจัดคราบเหลือง
แป้งขจัดคราบเหลือง เป็นผลิตภัณฑ์ที่มาแรงในหมู่ผู้เลี้ยงสุนัขขนยาว สุนัขที่มีสีขาว และสุนัขพันธุ์หน้าสั้นที่มีรอยย่นบนใบหน้าอย่าง เฟรนช์ บูลด็อก, อิงลิช บูลด็อก ฯ ที่มักมีปัญหาเรื่องคราบน้ำตาที่เป็นสาเหตุของการเกิดคราบเหลือง โดยแป้งขจัดคราบเหลืองมีคุณสมบัติป้องกันการเกิดคราบเหลืองบริเวณใต้ตาโดยไม่ระคายเคืองตา ช่วยทำความสะอาดให้บริเวณหน้าแห้งสะอาด ต่อต้านแบคทีเรีย เชื้อยีสต์ชนิด Red Yeast ที่เจริญเติบโตได้ดีในพื้นที่เปียกชื้น หมักหมม (น้ำตาของน้องหมา)
โดยก่อนการดูแลขนสุนัขที่จะใช้แป้งขจัดคราบเหลือง ผู้เลี้ยงจำเป็นต้องทำความสะอาดตา โดยใช้หวีซี่ถี่ หวีเก็บขนตายบริเวณใบหน้าให้หมด แล้วใช้สำลีแผ่นชุบน้ำเช็ดคราบน้ำตาแล้วซับด้วยกระดาษทิชชูหรือสำลีแผ่นจนแห้ง แล้วค่อยลงแป้งขจัดคราบเหลือง
อาหารเสริมบำรุงขน
อาหารเสริมบำรุงขนสำหรับการดูแลขนสุนัข ก็ถือเป็นอีกทางเลือกหนึ่งของการดูแลสภาพผิวหนังและเส้นของของสุนัขที่ได้รับความนิยมไม่แพ้กัน ส่วนมากอาหารเสริมบำรุงขนสำหรับสุนัขจะอยู่ใน 3 รูปแบบคือ แบบเม็ด แบบน้ำ และแบบผงไว้ใช้ผสมกับอาหาร
อาหารเสริมจะมีส่วนผสมโปรไบโอติก และพรีไบโอติก โอเมก้า 3 และ 6 สังกะสี วิตามินอี ฯลฯ ที่ช่วยบำรุงผิวหนังให้มีความชุ่มชื้น รากขนแข็งแรง หนานุ่ม สวย เป็นเงางาม ลื่นไม่พันกัน เสริมสร้างความสมดุลให้แก่ร่างกาย และช่วยสร้างภูมิคุ้มกันโรคทางเดินอาหาร
สำหรับการให้อาหารเสริมบำรุงขนสุนัข จำเป็นต้องกำหนดปริมาณที่เหมาะสมตามน้ำหนักตัวของสุนัข ทางที่ดีผู้เลี้ยงควรขอปรึกษากับสัตวแพทย์ก่อนให้อาหารเสริมกับสุนัข เพื่อสุนัขจะได้รับสารอาหารที่เพียงพอ ไม่ขาดหรือมากเกินไป
การดูแลขนสุนัข ให้มีสุขภาพดีอยู่เสมอเป็นสิ่งที่ผู้เลี้ยงควรใส่ใจ เป็นเรื่องที่ต้องใช้เวลาและการฝึกฝน ฉะนั้นก็อย่าเพิ่งยอมแพ้แม้ในครั้งแรกจะไม่ค่อยได้รับผลตอบรับที่ดีสักเท่าไหร่ เพราะหากสามารถฝึกฝนจนสามารถตกแต่งและดูแลขนให้สุนัขด้วยตัวเองได้แล้ว ไม่เพียงแต่จะช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายเท่านั้น แต่ยังทำให้สุนัขมีขนสวยอยู่ตลอดเวลาด้วย เพราะการที่สุนัขมีขนสวย เงางามจะช่วยเพิ่มคุณค่าให้สุนัข เป็นที่รักแก่ผู้พบเห็น และยังเป็นการช่วยทำให้สุนัขมีสุขภาพผิวหนังและเส้นขนที่ดีอีกด้วย
เรื่องอื่นๆ ที่น่าสนใจเกี่ยวกับสัตว์เลี้ยง
- ท่านอนแมว แต่ละท่าบอกอะไรได้บ้าง และวิธีอ่านใจแมวจากท่านอน
- ปลาหมอสี วิธีการเลี้ยง ลักษณะนิสัย และการให้อาหาร
- โกลเด้น รีทริฟเวอร์ สุนัขสายพันธุ์ยอดนิยม
- ไซบีเรียน ฮัสกี้ สุนัขฉลาด ร่าเริง เหมาะสำหรับเด็กๆ
ที่มาของบทความ
- https://www.dogilike.com
- https://www.istockphoto.com/524261007
- https://www.istockphoto.com/859890850
- https://www.istockphoto.com/1131677392